HOA BAN TRẮNG

*

      Chuyện đã lâu lắm, có đến hơn bốn mươi năm trước, và ở một xó rừng mà chỉ nghe tên đã thấy xa vời vợi. Có lần tôi bị ốm, phải đi nằm viện. Cùng đi với tôi có một anh cùng đơn vị, người Sơn tây, làm cấp dưỡng cho trạm xá tiểu đoàn, nấu ăn giỏi và hát khá hay. Đặc biệt là hát nhạc vàng, mỗi khi anh ta cất giọng: "người mà tôi yêu, có đôi bàn tay diễm kiều, người mà tôi yêu, lấy chồng để phụ lòng tôi, vì tôi say thuốc lào...". Biết là anh ta bịa nhưng nghe cái chất giọng đặc biệt của anh thì ai nấy đều cười lăn lóc. Lần ấy ra bệnh viện, ở đó có một đoàn dân công Nghệ an phục vụ việc vận tải, chị em phần lớn người Hưng nguyên, anh ta mê mệt một cô gái trong đoàn dân công đó và đêm nào cũng mò sang tán tỉnh nàng. Anh hát cho họ nghe và chị em rất cảm động, anh không được đẹp "chai" lắm nên chừng đó vẫn chưa đủ cho cô gái bằng lòng.

Anh chàng đã cố gắng rất lớn mà kết quả không được khả quan, mặc dù anh cũng là người khá tài hoa. Nàng cũng khá xinh (theo tiêu chuẩn thời đó) bởi vậy có quyền kiêu kì một chút, anh thường tâm sự với tôi chi tiết cuộc tấn công không có tiếng nổ đó. Và cũng như khi vượt hàng rào thép gai gặp vật cản khó khắc phục, anh cũng bi quan, chán nản và định rút lui. Những lúc như vậy, vai trò thầy dùi của tôi hết sức quan trọng. Tôi thường phải động viên an ủi và khuyến khích anh tiếp tục, đừng chán nản là hỏng việc. Lời khuyên chân thành của tôi làm anh chàng này phấn khích trở lại, nhưng có kèm theo điều kiện là tôi phải giúp hắn. Ối trời ơi! làm phúc phải tội, tự nhiên rước vạ vào thân. Nhưng đã giúp thì giúp cho trót. Từ đó trở đi, hễ cứ chiều đến là tôi phải vác cái bụng đau theo anh, khập khiễng vượt đá tai mèo đi "dân vận".

Nói thật, có thêm tôi làm bình phong cho anh cũng không có tác dụng mấy, có khi còn bất lợi vì người phụ nữ thường hay so sánh, có thêm đối tác là thêm khó khăn. Cô nàng lại tưởng có thêm tôi vào danh sách người hâm mộ, và cách hành xử của nàng nhiều khi làm tôi lúng túng, vì vậy tôi khuyên anh thay đổi phương pháp tác chiến. Sau nhiều ngày suy nghĩ anh gặp tôi bảo: tao nghĩ ra cách khác rồi. Cách gì vậy, nói đi tôi góp ý cho, hắn bảo : làm thơ, làm thơ tặng nàng, con gái thích tặng thơ, lãng mạn lắm!. Tôi bảo thế hả! ừ đúng đấy. Anh biết làm thơ thì tốt quá còn gì, con gái chúa là thích anh nào làm thơ lãng mạn đấy nhé. Là tôi a dua theo vậy thôi, đã biết quái gì về tâm lý đàn bà con gái đâu, hắn liền bảo, nói như mày thì còn nói làm gì, tao có biết làm thơ đâu, thế mới là vấn đề chứ, à! thế mày có biết làm thơ không?

Thơ hả? là điều tôi sợ nhất đấy! tôi vội vàng chối đây đẩy. Đụng đến vấn đề thơ ca hò vè là mệt lắm, tôi chối trước đi cho lành. Hắn liền bảo , mày dân Hà nội, thế nào mày cũng biết làm thơ, hê hê, hắn làm như dân Hà nội sinh ra là thành bác Nguyễn Du rồi ấy. Mà bác Nguyễn Du cũng không biết làm thơ tán gái, nhất là thơ tán gái hộ nữa thì càng bó tay. Anh quyết không đầu hàng, cố gắng kỳ kèo thêm, mày làm cho tao một bài thơ thôi cũng được, tao tặng nàng cho oai, sau này về đơn vị, khi nào mày về trạm xá nằm tao sẽ ưu tiên nấu riêng món ngon cho mày ăn, đồng ý chưa? Nói đến cái ăn là tôi khoái nhất rồi, ăn ngon chẳng ai chê, anh ta đưa ra cái điều trao đổi hấp dẫn quá nên tôi đành phải xiêu lòng, nhưng vẫn còn làm cao bảo, được rồi , để tôi thử xem sao. Ông tưởng làm thơ mà dễ à, làm thơ là phải có hứng. Có ông ngắm nhìn cảnh đẹp mà sinh tình xuất khẩu thành thơ. Có ông nổi hùng tâm tráng khí trước non sông hùng vĩ mà vung bút cũng thành thơ. Có ông trằn trọc năm canh chỉ vì một bóng hồng le lói ngoài khe cửa mà cũng có thơ. Làm thơ tặng người tình thì phải yêu người ta lắm mới nặn ra thơ được. Đây tôi có yêu đâu mà có thơ hay được, hay là tôi yêu thử lấy hứng làm thơ cho ông nhé! Cha nội sợ quá bèn bảo, thôi đi mày, đừng đùa nữa, cứ cố đi rồi tao rán thêm mấy quả trứng cho mà ăn. Được lời như cởi tấm lòng, tối đó tôi trằn trọc trên chiếc giường bệnh viện, thử đặt mình vào tâm trạng của hắn, đưa vào ngữ cảnh bom đạn chiến trường, có thêm tý lãng mạn sách báo rồi bịa thêm tý gì đó cũng được một bài văn vần, không dám nói là thơ vì sợ các nhà thơ đích thực chê mình học đòi, hôm sau chép ra tờ giấy đưa cho hắn.

Cũng như vùng Tây Bắc Việt Nam, núi rừng Lào cứ mỗi độ xuân về lại ngập trong sắc trắng hoa ban. Những cánh rừng xanh biếc trong lãng bãng mây chiều có một vẻ đẹp khó tả, lúc đó cảnh vật như một cô gái đang tuổi xuân thì hừng hực sức sống, man dại, hoang dã và khiêu khích nhưng lại thật trong trắng thơ ngây. Bỗng dưng nổi cơn hứng chí đột xuất, tôi viết bài tạm gọi là thơ này để tặng chung cho những người con gái Việt Nam đã dũng cảm lên đường ra tiền tuyến. Tôi ví họ như những đoá hoa ban trinh trắng, tinh khiết , những đoá hoa vẫn kiên cường nở giữa những trận mưa bom bê năm hai. Hình ảnh bông hoa ban trắng tinh vừa nở bên cạnh một hố bom vẫn còn khét lẹt mùi thuốc súng được tôi ví với họ, và khi đọc xong tôi gật gù tự công nhận rằng thực ra bài thơ không hay lắm nhưng khi phân tích thì thấy cũng có chút ý nghĩa và hơi lãng mạn. Cũng phù hợp với việc đưa tặng cho cô gái, nịnh một chút, biết đâu anh chàng sẽ thành công!!!

Bài thơ viết trong tình huống ấy, đã lâu quá nên chỉ còn nhớ lõm bõm hay nói đúng hơn là quên tịt, những năm tháng gần đây, người bạn thân của tôi, anh Hungnhi vừa có dịp gặp lại anh này, tôi nhận được một lá thư của anh ấy, trong đó bài thơ đã được anh chép lại một cách trân trọng. Tôi chợt cảm thấy ngỡ ngàng và phổng mũi đôi chút vì ít ra, bài thơ đã giúp anh được điều gì đó và hẳn cũng đã để lại những kỷ niệm thật sâu sắc trong lòng anh nên người lính đó vẫn đọc vanh vách bài thơ mặc dù hơn bốn mươi năm đã trôi qua. Tôi chép lại ra đây, mời các bạn đọc cho vui.

Mầu trắng hoa ban

*

Ở đất này lạ lắm, em biết không?

Giữa đất đỏ hố bom, khói lửa khét nồng.

Vẫn có đấy, trong hoang tàn xơ xác.

Khi con én gọi xuân về, hoa ban đơm bông!

Hoa ban trắng, tình hoa sáng trong.

Lính nâng niu, cài trên vành mũ

Nhành hoa rung rinh như một lời nhắn nhủ

Trong thắm biếc núi rừng có mầu trắng hoa ban

Muôn dặm hành quân, hoa nở rực chiều vàng

Mùa xuân đến nên nhiều hoa cũng phải

Ôi diệu kỳ là sắc hoa anh muốn hái

Mầu trắng ban rừng, nở giữa đạn bom!

Mưa gió phũ phàng vẫn trong trắng sắt son!

Bài viết được trao tận tay cho khổ chủ. Tuy rằng là do tôi viết nhưng nó là biểu hiện tấm lòng của người con trai đó với người mình yêu. Kết quả cuộc tình đó đến đâu thì tôi không biết nhưng sau đó gặp nhau ở đơn vị thấy anh có vẻ phấn khởi lắm. Từ đó mà tôi đoán rằng có lẽ, họ đã đạt được một mức độ tình cảm nào đó. Tuy không thể đi đến hôn nhân nhưng hẳn đã để lại trong lòng họ những ký ức khó phai mờ, đánh dấu một thời trai trẻ hào hùng nhưng thật lãng mạn cho cả hai người, chàng trai và cô gái. Họ đã đi qua chiến tranh với những tình cảm đẹp dành cho nhau, ít nhất là như vậy.

Quên chưa nói là phần tôi, sau lần nằm viện về, đơn vị lại hành quân vào trận đánh mới, mỗi người một hướng và chưa bao giờ tôi nhận được phần trả công của mình. Tôi vẫn mài răng chờ có dịp gặp lại để đòi nợ. Thế nào cũng có lúc, chỉ sợ lúc đó răng rụng hết rồi.